ÇAV BELLA’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ

ÇAV BELLA’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Çav Bella şarkısının Türkiye’de farklı kesimlerce nasıl yorumlandığına veya değiştirildiğine geçmeden önce, Çav Bella şarkısının kökenine ve çıkış nedenine bakmakta fayda olduğunu düşünüyorum. Türkiye’de özellikle Grup Yorum’un seslendirdiği şarkı, İtalyanca olup şarkının gerçek adı Bella Ciao (Elveda Güzelim)’dir. Bu şarkı özellikle İtalyan devrimcileri veya partizanları tarafından söylenmektedir. Bir zamanlar İtalya'nın kuzeyindeki Po Ovası'nda pirinç tarlalarında zor, hattâ sefil koşullarda çalışan işçilerin söyledikleri bu isyankâr şarkının bestecisi ve söz yazarları bilinmemektedir. Şarkının sözlerine göz attığımız da  işçinin ezildiği ve sömürüldüğüne fakat aynı zamanda bir umut beslediklerini de söyleyebiliriz.

Grup Yorum aslında bu şarkıyı Türkçeye çevirmemiş. Şarkıda bir değişiklik yapmış ve yeni bir yorum getirmiş. Bağlı olduğu siyasi gelenekten dolayı şarkıyı biraz daha ulusal bir yapıya dönüştürdüğünü söyleyebiliriz. “Elleri bağlanmış bulduğum yurdumun, her yanı işgal altında” gibi cümleler bir anlamda ulusal bir değer katmıştır. Her ne kadar ulusal bir çizgiyi ben hissettimse de, şarkının çıkış amacına ve o söyleme pek uzak kalmamıştır. Bu yüzden şarkının hakkını verdiğini söylemekte fayda vardır. Kendisi de aynı zamanda sol bir söyleme sahip ve yorumladığı şarkıda da bunları yansıtabilmiştir.

Anadolu Gençlik Derneği’nin gençleri de bu şarkıya farklı bir yorum getirdi veya farklı bir şekilde kendilerine uyarladılar. Nasıl uyarladıklarına geçmeden önce AGD’nin ne olduğuna bakalım. AGD Saadet Partisi’nin bir anlamda gençlik örgütlenmesidir. İslami kesimde söz sahibi olduklarını söyleyebiliriz. Her ne kadar muhafazakar bir söyleme sahip olsalar da soldan etkilendiklerini söyleyebiliriz. Ortadoğu ve Latin Amerika’da görülen gerilla savaşı aynı şekilde iki kesimi etkileşim içinde bırakmıştır. Bu yüzden çoğu da marşları ve şarkıları bilinir ve bazen de birbirine uyarlanır. AGD’nin söylediği Çav Bella tamamen değiştirilmiştir. Sol ve sosyalist bir söylemede sahip değildir şarkı. Aslında AGD  sosyalistler için pek de olumlu şeyler düşünmüyor. Fakat gidip şarkılarını veya marşlarını kendine uyarlıyor.  Bu bir paradokstur. Şarkının sözlerine baktığımız da ise hep dini semboller ve simgeleri görebiliyoruz. Fakat sosyalist kesime bir hakaret veya nefret suçu barındıracak bir söz yoktur.

Milliyetçi kesim de farklı bir yorumda bulunmuştur. Grup Yorum veya AGD’nin uyarlamasından çok ama çok farklı. Hep o mücadeleyi veren insanlardan nefret edeceksin hem de gidip onların şarkılarını veya marşını kendine göre uyarlayıp hakaret edeceksin. Bu en büyük paradoks olduğu kadar kendi varlığını da bir anlamda yok saymaktır. Aslında onlara hakaret ettiğini düşünüyordu ama yeni bir şey ortaya koyamama kendine en büyük hakarettir. Şarkıda mafya tarzı bir söylemin varlığı olduğu kadar öteki kavramına hakaret var. Başbuğ, hilal ve hak yolu olumlu bir üçgen olarak kullanılıyor. Partizan veya sosyalist kesime ise olumsuz bir anlam yükleniyor. Burada şarkının veya marşının katledildiğini çok rahat söyleyebiliriz.